Sluiten

Zoeken in de website

Van mentor naar coach

Van mentor naar coach

Op tijd komen. Opdrachten inleveren. Huiswerk maken. Een pakket kiezen, een profiel of vervolgopleiding... wiens verantwoordelijkheid is dat eigenlijk? Je zult vast zeggen: die van de leerling of ouder. Maar ouders en leerlingen wijzen steeds vaker naar de mentor. Is de driehoek mentor/ouders/leerling niet veel te scheef getrokken?

Ik merk dat veel scholen en mentoren de verantwoordelijkheid en dus de zelfdiscipline van leerlingen (en ouders!) over hebben genomen. Met als gevolg dat mentoren tijd tekort komen om hun werk te doen. Maar is het wel hun werk?

Natuurlijk, een leerling verplichten iets te doen en daar een sanctie op zetten werkt op korte termijn en disciplinaire maatregelen horen bij de ontwikkeling van kinderen. Echter, alles wat erna komt, is mijns inziens toch echt de verantwoordelijkheid van de ouders en de leerling.

Wat zou jij doen in deze situaties?

Stel, een docent voegt in de rapporten van zijn leerlingen naast de cijfers ook een schriftelijk commentaar toe. Bijvoorbeeld dat iemand meerdere keren te laat is gekomen, heeft gespijbeld, zijn huiswerk niet heeft gemaakt of regelmatig vergeet om zijn spullen mee te nemen. Dan is de vraag: ga je als mentor deze leerling die 5 onvoldoendes heeft nog bespreken of ga je de ouders op hun rol wijzen?

Een docent die ik laatst sprak werd door de moeder van een van zijn leerlingen aangesproken met de vraag wat hij eraan ging doen dat haar kind zich nog niet had ingeschreven voor een vervolgopleiding. Wat zou jouw reactie zijn geweest?

Covey en de kunst van het luisteren

Dit soort vraagstukken hoor ik regelmatig als ik mentoren spreek. Het zijn vraagstukken waar je als mentor heel goed je coachende vaardigheden zou kunnen inzetten. Daarbij gaat het erom vooral MET je leerling te praten in plaats van TEGEN. Om niet effectief gedrag bloot te leggen en al vragend de leerling een oplossing te laten vinden die wel effectief is. Voor zo’n coachende rol heb je een effectieve mindset nodig: de leerling (en de ouders) zijn eigenaar van het probleem en dus ook eigenaar van het vinden van de oplossing, niet de school of de mentor.

Starten met de juiste mindset

Naast een effectieve mindset draait het om de juiste gespreksvaardigheden en dat is vooral een kwestie van luisteren en de juiste vragen stellen. Als je een ander oprecht probeert te begrijpen, dan versterkt dat niet alleen de onderlinge band, je haalt door het stellen van de juiste vragen (of door juist even niets te zeggen) ook het onderliggende probleem naar boven. En dat is vaak niet het onderwerp waar het de eerste paar minuten over gaat.

Goed luisteren is een belangrijke vaardigheid van een goede mentor, het is ook een kenmerkende vaardigheid van een goede coach. Met een vragende, niet oordelende houding stimuleer je een leerling vooral om zelf oplossingen te bedenken voor zijn of haar probleem. Een leerling die zelf oplossingen bedenkt, zal zich hier ook eigenaar van voelen. Door als mentor op een coachende manier het gesprek te voeren, help je leerlingen om te groeien in pro-actief gedrag.

Zolang wij als volwassenen de mindset aannemen dat wij op basis van onze ervaring, leeftijd en diploma’s alles beter weten dan tieners en de oplossingen voor hen invullen, is de kans groot dat ze achterover leunen en zich niet verantwoordelijk zullen voelen. Daarmee ontnemen wij hen de kans om zelf pro-actiever te worden. Een effectieve, constructieve mindset is dat pubers uitstekend in staat zijn om hun eigen problemen te onderkennen en op te lossen. Aan ons als mentoren de taak om hen daarbij te helpen door goede vragen te stellen en echt te luisteren.

Met de 7 gewoonten je coachende rol ontwikkelen

Door jezelf meer als coach te zien, dus als iemand die niet alles hoeft te weten en niet overal een oplossing voor hoeft te hebben, ga je ander gedrag vertonen en als vanzelf gesprekken op een andere manier voeren waardoor je in gesprekken andere resultaten haalt en echt aan het gedrag van tieners werkt.

De 7 gewoonten van Stephen Covey bieden handvatten voor mentoren die deze coachende rol meer bij zichzelf willen ontwikkelen en daarmee de zelfredzaamheid van leerlingen willen versterken. De kracht van het gedachtengoed van Covey zit in voorbeeldgedrag en een gemeenschappelijke taal om de persoonlijke groei van jezelf en de ander in gang te zetten.

Als je de manier waarop je naar dingen kijkt verandert, veranderen de dingen waar je naar kijkt.

Wayne Dyer

Wil jij je coachende vaardigheden versterken?

In de training 7 habits voor mentoraat en LOB verbinden we de 7 gewoonten aan effectieve vaardigheden voor mentoren en loopbaanbegeleiders. Jouw eigen mindset en gespreksvaardigheden staan daarin centraal. In oktober start een nieuwe trainingsgroep. Je kunt me gerust met een specifieke vraag mailen. 

Reacties

  1. karin karin - 12 juni 2018

    Dag Sander ,
    Doe je ook workshops van 45 minuten. Het gaat om docenten vmbo en mbo LOB ers en mentoren. op 11 oktober 's Assen.

  2. Robbert-Jan Herder Robbert-Jan Herder - 12 juni 2018

    Beste Sander, we zijn geïnteresseerd in je training. Het sluit aan bij de beweging die we in ons team aan het maken zijn. Is het mogelijk deze training (of een deel ervan) in house (Wageningen) te kunnen geven? En zo ja, kunnen we dan een afspraak maken?
    Ik hoor het graag,
    Groet,
    Robbert-Jan Herder

  3. Dick mol Dick mol - 9 september 2019

    Hoi, ik ben op zoek naar iemand die voor ons ( VAVO, dus 16-23 jarigen, alleen examenklassen, meestal 1 jarig en versneld) een studiemiddag zou kunnen verzorgen over mentoraat. En dan inderdaad over mentor <> coach en taken, rollen van een mentor. heb jij al vaker een studiemiddag verzorgd waarbij je ook Covey aanhaalt?

Plaats een reactie

Over de auteur

Sander van Veldhuizen 2022.jpg

Sander van Veldhuizen

Sander traint en adviseert scholen op o.a. de thema’s toetsing, docentvaardigheden, mentorvaardigheden en de 7 gewoonten van Covey.

Bekijk profiel

De CPS Nieuwsbrief: Gratis inspiratie, kennis en updates

Ontvang 1x in de zes weken de nieuwste blogs met tips en waardevolle kennis, nieuwtjes, artikelen, ebooks en inzichten automatisch in uw mailbox.

Meld mij aan