De taalvaardige leerling in alle vakken

Jongeren lezen en schrijven meer dan ooit. Ze zijn enorm bedreven in het schrijven van korte en creatieve berichten via social media. Maar met langere teksten zoals verslagen en werkstukken weten ze zich vaak geen raad. Ook hun woordenschat laat te wensen over. En dat is niet alleen het geval bij kinderen die met een andere taal zijn opgegroeid. Voor het leerproces en het zelfvertrouwen van jongeren is het juist van groot belang dat ze gedachten, ideeën en gevoelens goed kunnen verwoorden.
Om een vak goed te kunnen begrijpen, moeten leerlingen in staat zijn om de stof tot zich te nemen. Ze moeten de betekenis van woorden kennen. Langere en complexere teksten kunnen doorgronden en samenvatten. Oorzaak en gevolg kunnen vinden, andere verbanden kunnen leggen. Goed begrip van de vraagstelling is ook van belang. Wat wordt nu precies gevraagd? Pas als ze dat weten, kunnen ze goede antwoorden geven.
Het is belangrijk om leerlingen strategieën te leren om teksten te begrijpen. Ze verwijswoorden en signaalwoorden te leren herkennen en gebruiken. Je kunt ze bijvoorbeeld ook helpen door schrijfkaders en beginzinnen aan te reiken om bepaalde verbanden te beschrijven. Zaakvakken lenen zich bovendien heel goed voor het actief vergroten van de woordenschat. De relevantie is dan namelijk duidelijk.
CPS helpt scholen, secties en vakdocenten om de taalvaardigheid van leerlingen te ontwikkelen in hun eigen vak. De ervaren onderwijsadviseurs van CPS bieden taalgerichte didactiek waarmee vakkennis en taal hand in hand gaan. Er is aandacht voor onder meer de samenhang van de verschillende taalvaardigheden en het belang van relevante inhoud. Niet alleen de taalvaardigheid van de leerlingen groeit hierdoor, maar ook de resultaten voor het vak zelf.
over de taalvaardige leerling
over de taalvaardige leerling
Het is voor pubers belangrijk dat zij kennismaken met andere perspectieven op hun eigen realiteit, om zo uit hun echobubbels te kunnen treden. Hiervoor wordt mediawijsheid en burgerschapsvorming vaak genoemd als oplossing, maar er is ook een al eeuwenoud middel om je horizon te verbreden en gesprekken te openen: het lezen van een goed boek.
Vorige week verscheen PISA 2018 met schokkende resultaten voor leesvaardigheid bij vijftienjarigen. De resultaten uit dit onderzoek veroorzaken terecht een golf aan reacties. Het gaat in al die reacties niet alleen om de plek waar Nederland staat, maar vooral ook om de kort- en langdurige effecten van dit resultaat op de vijftienjarige zelf en op de samenleving of zoals Aleid Truijens afgelopen vrijdag al schreef, ‘Dat we lezen, het belangrijkste schoolvak, hebben verwaarloosd is onvergeeflijk’.
Onlangs las ik Mari Kondo’s ‘The life-changing magic of tidying up’. In haar boeken draait het erom dat je bij je houdt wat je blij maakt en wat echt belangrijk voor je is. Als onderdeel van de serie blogs over taalonderwijs dit keer de taallespraktijk onder de loep rond de vraag: Keep or Sweep, oftewel: Wat zou er mogen blijven en wat moeten we echt (voor altijd) wegdoen?
over de taalvaardige leerling
Neem dan contact met Els.