Feedback in de les

In veel lessen wordt feedback gegeven, maar niet alle leerlingen doen daar wat mee. Feedback wordt pas effectief als leerlingen de feedback begrijpen en gebruiken om te leren. Maar hoe doe je dat in klassen met veel leerlingen of bij een gebrek aan tijd? Het uitgangspunt is: geef minder feedback en laat feedback beter gebruiken. Op deze manier kan de verantwoordelijkheid in het feedbackproces stapsgewijs worden overgedragen aan leerlingen, zonder dat dit extra tijd kost.

Neem contact op

Effectieve feedback

Feedback is effectief als een leerling de ontvangen informatie begrijpt en gebruikt om te leren. Het gaat er bij feedback dus niet om dat je als docent zo precies en volledig mogelijk aangeeft wat er beter kan, maar dat een leerling nadenkt over zijn prestatie of leeraanpak om het de volgende keer beter te doen.

Wat is feedback niet?
Informatie die een docent geeft aan een leerling

Wat is feedback wel?
Informatie die een leerling gebruikt om te leren

Van geven naar gebruiken

Het feedbackproces vraagt om een actieve rol van de leerling. Als je leerlingen hier zelf actief over laat nadenken, dan kan dit hun motivatie en zelfregulerende vaardigheden versterken. De verschillende acties en interacties die leerlingen, hun klasgenoten en de docent in dit proces kunnen uitvoeren, hebben we uitgewerkt in een model met vijf elementen:

Feedbackproces

Als het een leerling niet lukt om gebruik te maken van de informatie die is gegeven over zijn prestatie of leeraanpak, dan kunnen één of meerdere elementen aan het feedbackproces worden toegevoegd.

Vragen	Een leerling zoekt en vraagt actief naar informatie over een leerprestatie.
Geven	Een leerling krijgt informatie over zijn prestatie of leeraanpak van één of meerdere bronnen.
Analyseren	Een leerling gaat na of hij de feedback begrijpt en kan gebruiken in het vervolg van het leerproces.
Gebruiken	Een leerling past de feedback toe in het vervolg van het leerproces.
Terugkoppelen	Een leerling laat zien hoe de ontvangen feedback is verwerkt.

Feedback bij formatief handelen

Met formatief handelen stuur je het leerproces, met feedback neem je leerlingen daarin mee. Je geeft hen een kwaliteitsverwachting mee, om hen vervolgens op basis van wat zij al kennen en kunnen te laten begrijpen wat zij nog te leren hebben. Binnen de formatieve cyclus geef je met drie specifieke vormen van feedback informatie over het leerproces van de leerling:

1. Doel – waar werkt de leerling naar toe? (feed up)
2. Toets – waar staat de leerling nu? (feed back)
3. Gevolg – wat heeft de leerling nog te doen? (feed forward)

Model formatief toetsen CPS

Aan de slag met feedback in de les

Trainingen op school of in onze academie
Wil je leren om effectieve feedback toe te passen in jouw lessen en leerlingen hier actief bij te betrekken? Tijdens onze trainingen in Amersfoort of bij jou op school leer je de technieken en vaardigheden. Een actueel overzicht vind je op deze pagina.

Literatuur
Formatief handelen in de les - Toetsen van het leren, om te leren
Auteurs: Roel Vos & Meike Berben
1e druk, september 2023
€ 33,95

In dit praktische boek worden bij de drie onderdelen van de formatieve cyclus – doel, toets en gevolg – voorbeelden, stappenplannen en werkvormen beschreven om formatief handelen toe te passen in de les. Ook bespreken de auteurs in Formatief handelen in de les voorwaarden en technieken die formatief handelen kunnen ondersteunen en is er aandacht voor het gebruik van ICT-middelen.

Meer informatie en bestellen

In de academie

Deze trainingen kunnen ook op school worden uitgevoerd.

Geef minder feedback en laat feedback beter gebruiken

Feedback heeft veel invloed op leerprestaties. Maar die invloed kan zowel positief als negatief zijn. Als we feedback zien als een proces, dan biedt dit mogelijkheden om leerlingen daarin te activeren. En voor een positief effect op leerprestaties verleggen we de focus van feedback geven naar feedback gebruiken.

Lees verder

Hoe ontwikkel je zelfregulatie en eigenaarschap?

Het ABCDE van een effectieve leercoach
Om goed voorbereid te zijn op hun toekomst is het essentieel dat leerlingen zélf grip hebben op de manier waarop zij leren. Ofwel, dat ze de eigenaar zijn van hun eigen ontwikkeling. Maar hoe zet je je leerlingen aan het stuur van hun eigen leerproces?

Lees verder

Vijf vragen over formatief handelen met een kort en een langer antwoord

In de herziene druk van Formatief handelen in de les beschrijven we praktische voorbeelden, stappenplannen en werkvormen om formatief toetsen toe te passen. Wij hebben de antwoorden op een aantal veelgestelde vragen verduidelijkt. Als voorproefje geef ik je bij vijf vragen alvast een kort en iets langer antwoord.

Lees verder