Berichten geschreven door Els Loman

Vorige week verscheen PISA 2018 met schokkende resultaten voor leesvaardigheid bij vijftienjarigen. De resultaten uit dit onderzoek veroorzaken terecht een golf aan reacties. Het gaat in al die reacties niet alleen om de plek waar Nederland staat, maar vooral ook om de kort- en langdurige effecten van dit resultaat op de vijftienjarige zelf en op de samenleving of zoals Aleid Truijens afgelopen vrijdag al schreef, ‘Dat we lezen, het belangrijkste schoolvak, hebben verwaarloosd is onvergeeflijk’.  

Op een school start een bordsessie waarvoor leerlinglijsten zijn opgehangen. De school wil in het kader van burgerschap meer aandacht besteden aan de kwaliteiten van leerlingen. Elke docent heeft de opdracht om een eigenschap of kwaliteit van de leerling te noemen, los van wat de leerling presteert voor zijn of haar vak. Verschillende docenten komen erachter dat zij van een behoorlijk aantal leerlingen buiten de vak-en toetsresultaten weinig tot niets weten. Schoolteams kunnen zich afvragen of het voor burgerschap wel echt nodig is dat docenten kwaliteiten van de leerlingen kennen.

Uit “De staat van het onderwijs” blijkt dat het huidige taal-en leesonderwijs nog volop aandacht vraagt van scholen, zowel in het primair als voortgezet onderwijs. Hoewel de focus verschilt, blijft het in beide sectoren een klus om de taalvaardigheid van de leerling optimaal te stimuleren. Vooral de motivatie en de betrokkenheid van de leerlingen op taal en teksten spelen daarbij een grote rol. 

Rayan staat op: “Ik wou nog even reageren op wat Lotte net zei….”

Het 4^e Nationaal Congres Taal-Lezen dat door CPS werd georganiseerd op donderdag 11 oktober had als slogan: “Hard voor taal” en werd gestart met een debatbattle. Leerlingen van drie verschillende basisscholen lieten in deze battle voorbeeldig zien dat luisteren en spreken essentiële vaardigheden zijn voor gesprek en debat én tot welk niveau dat kan leiden.

Met een rode pen (of potlood) in de aanslag zit je achter je bureau. Klaar om de centrale examens na te kijken. Je begint optimistisch, maar na een paar vragen leg je je pen (of het potlood) weer neer. Verbaasd vraag je jezelf af: We hadden dit toch zo vaak geoefend? Hoe kan het dan dat ze deze antwoorden geven? Hier laten ze onnodig punten liggen! Hoe zorg ik ervoor dat mijn leerlingen volgend jaar wél de vragen goed begrijpen?

Examens zijn vaak behoorlijk talig. Niet alleen bij Nederlands en de moderne vreemde talen, maar óók bij de exacte vakken en de mens- en maatschappijvakken. Leerlingen lopen onnodig punten mis omdat ze onvoldoende taalvaardig zijn of onvoldoende toetskennis hebben. Het goede nieuws: als vakdocent heb je hier veel meer invloed op dan je misschien denkt. Als je in de examenvoorbereiding aandacht besteedt aan taal, levert dit direct winst op.

Vorig jaar is er een prachtig taalbeleidsplan opgesteld, nu ligt het ongebruikt in een la. De taalcoördinator is inmiddels afgeknapt omdat ze de docenten niet meekreeg. Wat nu?

Afgelopen weken stond het schrijfonderwijs weer volop in het nieuws. “Schrijfvaardigheid van kinderen holt achteruit”, “Leerlingen schrijven slecht door gebrekkige lesmethoden”, “Scripties en tentamens vol taalfouten”, “Kinderen kunnen steeds minder goed schrijven”. Het is zomaar een greep uit de krantenkoppen. Al jaren staat het schrijfonderwijs met enige regelmaat op een vergelijkbare, negatieve manier in de schijnwerpers. Waardoor komt dat toch, of beter, is het terecht?

Sinds 1 februari 2016 heeft de inspectie de beoordeling van de tussenresultaten van scholen in het primair onderwijs veranderd. De beoordeling van de tussenresultaten wordt niet langer betrokken bij de eindwaardering over de school. De ontwikkeling van leerlingen blijft centraal staan. Wat is er nu precies veranderd en wat betekent dit voor scholen?