Sluiten

Zoeken in de website

Professionaliseren in het onderwijs: Werken is leren, of toch niet?

Professionaliseren in het onderwijs: Werken is leren, of toch niet?

We weten het allemaal, je leert het meeste in de praktijk.  Maar, het besef dat deze vorm van informeel leren ook van onschatbare waarde is voor strategische professionele ontwikkeling in scholen dringt maar langzaam door in het onderwijs. Hoe komt het toch dat we dat zo lang niet hebben gezien? 

  • Misschien is het omdat professionalisering nog steeds voornamelijk wordt gezien als overdracht van kennis in een setting die primair gericht is op leren?
  • Misschien is het omdat het resultaat van leren in de praktijk nog zo moeilijk is vast te stellen?
  • Misschien is het omdat leren in de praktijk vaak op toeval berust?

Dat kunnen allemaal redenen zijn, maar ik denk dat de belangrijkste reden is dat we denken geen richting kunnen of zelfs mogen geven aan informeel leren. Handen af van informeel leren, want als je eraan zit dan is het geen informeel leren meer!  

Nou, daarover verschillende de meningen. Het is maar net wat je onder informeel leren verstaat. Ik sluit mij aan bij de mening dat informeel leren al het leren is dat plaatsvindt in situaties die niet specifiek op leren zijn gericht.  Dat kan de dagelijkse praktijk zijn, ontwikkelwerk dat je al dan niet samen met collega’s doet, maar ook in allerlei overlegsituaties kun je leren. Ik zeg met opzet KUN je leren. Want of je inderdaad leert is afhankelijk van een aantal zaken.  Niet iedere situatie heeft dezelfde leerpotentie, dat is de kans dat leren optreedt. En nou juist om die leerpotentie heb je als school heel veel invloed. Het gaat om het scheppen van het voorwaardelijke, het scheppen van uitdagende werksituaties en context.

Ja, hoor ik u al denken, de werksituaties in mijn school zijn uitdagend genoeg. Elke dag is een aaneenschakeling van de ene uitdagende situatie na de andere.  Belangrijk is om te beseffen dat informeel leren op gang komt door reflectie en feedback. Kennen die uitdagende situaties van u ruimte voor reflectie? En hoe vaak krijgt u feedback? Hoeveel van de situaties die u in uw werk tegenkomt ziet u van te voren al als mogelijkheid tot leren?

Een praktijksituatie al van tevoren zien als mogelijkheid om te leren, noem je een prospectieve benadering van informeel leren.  Deze benadering heeft allerlei aangrijpingspunten voor strategische professionalisering. Het biedt u de kans om een leeromgeving voor uw medewerkers te creëren die een combinatie van formele scholingsactiviteiten (zoals trainingen) bevat maar ook projecten waarin tijd is gereserveerd voor reflectie, of een combinatie van een training door een expert met intervisiegroepjes. Er zijn allerlei combinaties mogelijk. We noemen het samenstellen van dergelijke combinaties en hun aansluiting op de speerpunten in het strategisch schoolplan de architectuur van het leerlandschap. U speelt in de architectuur als leidinggevend een belangrijke rol.

Meer weten over de architectuur van het leerlandschap? Er staat een gratis download op onze website.

Zie ook onze training: professionaliseren in het vo.

Plaats een reactie

Over de auteur

Linda Odenthal_web.png

Linda Odenthal

De CPS Nieuwsbrief: Gratis inspiratie, kennis en updates

Ontvang 1x in de zes weken de nieuwste blogs met tips en waardevolle kennis, nieuwtjes, artikelen, ebooks en inzichten automatisch in uw mailbox.

Meld mij aan