Blog

Al enige jaren horen we van Leader in Me scholen dat er behoefte is aan een gecertificeerd leerlingvolgsysteem om de sociaal emotionele ontwikkeling in relatie tot de 7 gewoonten goed in kaart te brengen. Met het oog op welzijn, sociale veiligheid en burgerschap wil je als school weten welk effect het werken met de 7 gewoonten heeft op leerlinggedrag bij deze onderdelen.

We zitten er midden in. Althans, zo schijnt het. Het is een vreemde gewaarwording. Midden in een crisis zitten. Een abstract fenomeen en tegelijkertijd ook heel sterk in zijn nabijheid. Een crisis die, anders dan bijvoorbeeld een bankencrisis, zich op verschillende manieren laat voelen

Hoe ga je om met het hier en nu, met een crisissituatie in je school als de leerlingen thuis zitten en je collega’s hard aan het werk zijn om afstandsonderwijs aan te bieden? Kunnen de gewoonten van Covey je daarbij een handvat geven? 

Als leerlingen vanuit huis online leren dan is het goed mogelijk dat zaken in de thuissituatie afleidend zijn voor lessen en opdrachten die we aanbieden. Het is goed om ons bewust te zijn van de volgende gedachten; hoe kunnen leerlingen onafhankelijk leren en wat motiveert hen? Welk einddoel hebben we voor ogen? Hoe wordt de leerling mede-eigenaar van zijn of haar leerproces op afstand? Hoe maken we het digitale leeraanbod en de instructies zo krachtig mogelijk?

In gesprekken over het onderwijs, zowel op het schoolplein, in de krant of tijdens de pauze, gaat het maar al te vaak over werkdruk. Veel leidinggevenden en leraren ervaren dat er iets knelt in de balans tussen werk en privé. Natuurlijk, iedereen doet weleens wat werk in het weekeinde, maar sluipenderwijs verleg je de grens en doe je toch weer meer dan je van plan was. 

Op een school start een bordsessie waarvoor leerlinglijsten zijn opgehangen. De school wil in het kader van burgerschap meer aandacht besteden aan de kwaliteiten van leerlingen. Elke docent heeft de opdracht om een eigenschap of kwaliteit van de leerling te noemen, los van wat de leerling presteert voor zijn of haar vak. Verschillende docenten komen erachter dat zij van een behoorlijk aantal leerlingen buiten de vak-en toetsresultaten weinig tot niets weten. Schoolteams kunnen zich afvragen of het voor burgerschap wel echt nodig is dat docenten kwaliteiten van de leerlingen kennen.

Wij nuchtere Hollanders roepen nogal eens; ‘Empathie, dat heb je of dat heb je niet’. Anders gezegd; empathie is een karaktereigenschap die je iemand niet kunt aanleren. Wetenschappers die uitvoerig onderzoek hebben gedaan naar de ontwikkeling van empathie zien dat net even anders. Zij spreken over een vaardigheid die je wel degelijk kunt ontwikkelen.

Voor de zomer had ik het genoegen om vijf groepen studenten (laatstejaars niveau 3 en 4 pedagogisch medewerker) van het Summa College te trainen over de 7 habits. Nu heb ik al zes jaar ervaring in het integreren van de 7 gewoonten van Covey in het PO, VO, MBO en HBO, maar om nu weer zelf tussen de studenten te staan en van hen te horen hoe ze dit ervaren is bijzonder mooi.

Om scholen te ondersteunen zijn er tientallen ‘anti-pestprogramma’s’ op de markt. Doel: pesten verminderen. Maar werken ze wel? Omdat het effect van pesten zo groot is, is het van maatschappelijk belang om na te gaan in hoeverre dit soort programma’s in de Nederlandse onderwijspraktijk nu écht het pesten en gepest worden vermindert. 

Jaap ter Steege kwam bij ’t Noorderlicht in Eemnes binnen als directeur. In de krimpende school gaapte een kloof tussen de wens Jenaplan te zijn en de praktische uitvoering. Jaap en het team stuitten op het werk van Stephen Covey en raakten gefascineerd door het aanspreken van het persoonlijk leiderschap in ieder kind en ieder teamlid: “De eerste stap is een persoonlijke keuze om te gaan van afhankelijkheid naar onafhankelijkheid en vandaar uit te gaan denken in wederzijdse afhankelijkheid. Een gesprek over (school)leiderschap in relatie tot ik, ander en wereld."

Ik  ben er van overtuigd, dat MBO-studenten die leren en leven volgens de 7 eigenschappen van Stephen Covey straks in het bedrijfsleven het verschil maken. Waarom? Omdat studenten zich daarmee een aantal bepalende lifeskills zo eigen maken dat het verbonden is met hun persoonlijkheid. 

Wat doe je als je leerlingen in Havo 4 op het eind van het jaar er ‘niet zo’n zin meer in hebben’? Als je merkt dat de motivatie om de afsluitende opdracht te maken niet of maar weinig aanwezig is? Een docent Economie vroeg zich af of je de 7 Gewoonten van effectief Leiderschap van Covey kunt gebruiken om de leerlingen uit te dagen en te motiveren. Hij dacht dat zijn leerlingen gebaat zouden zijn bij het ontwikkelen van vaardigheden die horen bij persoonlijk leiderschap.

Wat als de mensen uit uw team altijd naar ú toe komen als er iets aan de hand is? Omdat ze vinden dat ú degene bent die het moet oplossen. Dan verandert er niets zo lang u niets doet. Dan komt alles op uw bord te liggen. Alle verantwoordelijkheid en al het werk.