Sluiten

Zoeken in de website

Vijf keuzes die je helpen om te gaan met werkdruk

Vijf keuzes die je helpen om te gaan met werkdruk

We zijn druk in het onderwijs. Ondanks dat een groot deel van de werkdag (rooster) en het jaar (jaarplanning) vast ligt, wordt een onderwijsdag als ‘druk’ en ‘hectisch’ ervaren. Recente stakingen en debatten over de nieuwe regeringsverklaring bevestigen dat dit gevoel breed gedragen wordt.

Uit cijfers blijkt dat 21% van de docenten rondloopt met burnout-klachten. De onderwijssector staat daarmee op de eerste plaats. Op de tweede plaats staat de sector ICT met 17%. De zorg vinden we op de zevende plaats met 14% en de rij wordt gesloten door de sector landbouw met 10% (Bron: CBS/TNO).

Werkdruk beleven we blijkbaar allemaal, wat je baan ook is. In het onderwijs zijn we daarin niet uniek. En blijkbaar hebben we allemaal te maken met afleiders (mail, WhatsApp, vragen die nú een antwoord nodig hebben), tijdlekkers (zinloos overleg, verplichte administratie, in de file staan) en (zelf)opgelegde druk (carrière, deadlines).

Maar waar het mij vooral om gaat is dat vaak de indruk wordt gewekt dat we geen enkele invloed hebben op werkdruk. En daar ben ik het niet mee eens: je hebt wel degelijk invloed op je werkdruk. Ook de PO-raad gaf het recent nog aan: “Het is belangrijk dat leraren in hun team zelf kunnen bepalen hoe werkdruk op hun eigen school het beste kan worden aangepakt”.

Zelfopgelegde druk zie je eenvoudig ontstaan, bijvoorbeeld:

“Het lesboek moet uit!”
“We moeten veel toetsen!”
“Het staat in het PTA!”
“We moeten het administreren!”
“Dit moet perfect!”
“Dat hoort bij mijn werk!”

Het lijkt alsof er niets te kiezen valt, alsof je er maar mee te dealen hebt. De werkelijkheid is echter dat je wel degelijk (best veel) ruimte hebt om je eigen keuzes te maken. Keuzes waardoor je je kostbare tijd, aandacht en energie waardevoller kunt investeren.

Het maken van keuzes is de rode draad in de training Timemanagement volgens Covey. Timemanagement bestaat overigens niet, tijd loopt immers gewoon door. Jezelf managen kan echter wel. Dat begint met het stellen van grenzen en het managen van verwachtingen bij anderen. Daarbij is het zinvol om verschil te maken tussen wat belangrijk is en wat urgent is. Vervolgens ga je niet sneller werken, maar werken in een andere volgorde. Vijf keuzes helpen je daar bij.

Keuze 1: Ik focus op wat belangrijk is

Laat ik mijn dag bepalen door wat er op mijn pad komt of bepaal ik wat er vandaag op mijn pad komt? Reactieve mensen laten hun acties bepalen door situaties en anderen. Dit noemen ze dan ‘de waan van de dag’. Die waan is er. Iedereen in het onderwijs weet dat. Echter; door eerst te pauzeren en te bedenken wat er door wie wanneer gedaan dient te worden geeft lucht. Vaak doen docenten, mentoren en afdelingsleiders dingen ‘omdat dat bij de taak hoort’. Vraag je echter naar die taakomschrijving dan ontstaat er een ander beeld. Zo doen docenten zaken die bij mentoren horen te liggen. Zo doen afdelingsleiders zaken die bij docenten horen te liggen. Voor je het weet ben je druk met andermans werk. Focus, werkafspraken en taakverdeling is nodig om een cultuur te creëren die niet uitgaat van urgentie, maar van importantie.

“Ik heb geen stress meer van de mail en van de smartphone.” (deelnemer van de training)

Keuze 2: definieer je ambitie

Als onderwijsmens hebben we allemaal een functie- en/of taakomschrijving. Daarin staat keurig wat we behoren te doen en waar we verantwoordelijk voor zijn. Hierdoor kan de focus vervagen. Wat zou je willen bereiken in je rol van bijvoorbeeld mentor of coördinator? Bekijk je werk eerst door die bril en bepaal vervolgens wat je gaat doen. Pas dan zal je echt mooie resultaten behalen.

Keuze 3: prioriteren kun je leren

Nadenken over een nieuwe methode, vakliteratuur lezen, dat ene stuk afmaken, correctiewerk; het zijn allemaal voorbeelden van activiteiten die er nogal eens bij inschieten. Door echt belangrijke activiteiten te plannen en deze planning ook te bewaken, bereik je wat je wilt bereiken. Plan your work, work your plan.

Keuze 4: wees de baas over je techniek

Technologie heeft ons leven gemakkelijker gemaakt, maar geeft ook veel onrust. Kijk eens om je heen: hoeveel mensen zitten er op dit moment op hun telefoon te kijken? Kijk straks eens op straat: hoeveel mensen op de fiets of in de auto zijn met hun telefoon in de weer? Hoe vaak stop je met waar je mee bezig bent omdat er een nieuwe mail binnen komt? Technologie kan ons afleiden van de zaken die er werkelijk toe doen. Bedenk dat je zelf deze afleiding toe staat…

“De kinderen merken dat ik weer rust heb in mijn hoofd, de lessen verlopen daardoor echt beter.” (Deelnemers van de training)

Keuze 5: blijf vitaal

’s Morgens het 2e uur, zo vlak voor de 2e pauze, rond half 4… We kennen het allemaal, deze energiedipjes. Wat doe jij aan beweging gedurende de dag? Wat eet en drink je?

Meer regie over je eigen tijd

Door anders te kijken, ga je andere keuzes maken. Dat is timemanagement volgens Stephen Covey. Is dat iets waar jij de komende tijd graag mee aan de slag wilt gaan? Misschien is dan de training Timemanagement volgens Covey wel iets voor jou. In de training leer je je tijd, aandacht en energie waardevol te besteden door betere keuzes te maken. Je krijgt ook praktische handreikingen voor een goede balans tussen werk en privé.

Bij de vorige training kreeg ik deze quote terug van een van de deelnemer; “Deze training geeft meer rust dan 6 weken zomervakantie.” Ik gun iedereen in het onderwijs dezelfde ervaring.

Reacties

  1. Eelco van der Kruk Eelco van der Kruk - 2 april 2018

    Mooie ontwikkeling. Ik kwam laatst in aanraking met de site werkrust.nl. Ik ontvang elke week een rustpunt van deze organisatie en merk dat ik er als doorgewinterde directeur er zelfs iets aan heb.

Plaats een reactie

Over de auteur

Sander van Veldhuizen 2022.jpg

Sander van Veldhuizen

Sander traint en adviseert scholen op o.a. de thema’s toetsing, docentvaardigheden, mentorvaardigheden en de 7 gewoonten van Covey.

Bekijk profiel

De CPS Nieuwsbrief: Gratis inspiratie, kennis en updates

Ontvang 1x in de zes weken de nieuwste blogs met tips en waardevolle kennis, nieuwtjes, artikelen, ebooks en inzichten automatisch in uw mailbox.

Meld mij aan