Drie manieren om werkdruk te verminderen
Hoe vaak heb jij aan het eind van de schooldag het gevoel dat je niet alles af hebt? Dat er nog nakijkwerk ligt of een lesvoorbereiding die je aandacht nodig heeft? Dan heb je waarschijnlijk soms het gevoel dat je even uit balans bent, dat je merkt dat er te veel op je bord je ligt. Het accepteren dat je niet alles kunt doen, is best nog wel moeilijk. Door te realiseren dat onze tijd en energie eindig zijn, kunnen we een gezonde werkcultuur creëren en daardoor succesvolle scholen. Om dit voor elkaar te krijgen zijn er afspraken die leraren individueel, dus voor zichzelf, kunnen maken en afspraken die schoolleiders collectief kunnen waarborgen.
Tijd
Hoewel we heel veel dingen met onze leerlingen willen doen, omdat het ‘moet’ of omdat we dat zelf willen, hebben we daar maar beperkte tijd voor. Toch doen we alsof we tijd genoeg hebben; we verzinnen steeds nieuwe dingen, we implementeren andere werkwijzen en houden onze administratie bij of staan ouders te woord wanneer het hen uitkomt. Daarbij oefenen we druk uit op elkaar en op onszelf, omdat we vaak als leraar, mentor of directeur elk kind zouden willen zien.
Helpt het om te klagen over de werkdruk? Of helpt het om te denken dat:
- Hoewel je weinig tijd hebt met je leerlingen, dat het opmerkelijk is hoeveel invloed je hebt op hun leven en leren?
- Zou het helpen je beperkte tijd te accepteren? Durf je jezelf toestemming te geven om een paar dingen goed te doen in plaats van veel dingen slecht of middelmatig?
Feiten
Het overwerkt zijn van leraren heeft niet alleen een negatieve uitwerking op testscores, maar op bijvoorbeeld eindexamencijfers, de tevredenheid op school en de perceptie van ondersteuning door leraren. Leerlingen met uitgeputte leraren hebben een significant grotere kans op verwijzingen naar andere vormen van onderwijs en schorsingen. Lesgeven wordt door leraren niet gezien als bron van buitensporige werkdruk. Het zijn al die ‘dingen die er bij komen’. Denk dan bijvoorbeeld aan:
- Planning en voorbereiding van de lessen. Dit geldt zeker voor collega’s die nieuw in het onderwijs zijn.
- Feedback (rapportages) aan leerlingen en gesprekken met ouders.
- Vergaderingen en overleg binnen of buiten de school.
- Administratie, werkgroepen en extra taken.
Uit een groot onderzoek bleek dat als je efficiëntere overlegbijeenkomsten hebt, een andere manier van rapportage hanteert, de administratie beperkt en lesplanning eenvoudiger maakt je de werkdruk al vermindert. Tegelijkertijd bleek dat het verminderen van de werkdruk geen of een positief effect had op de prestaties van leerlingen. Laten we eens kijken of de volgende drie manieren je kunnen helpen om goed in balans te blijven.
Wat kun jij doen?
1. Luister als schoolleider/leidinggevende naar je collega’s in de school.
Een belangrijke vraag om te stellen als leidinggevende aan je collega’s: ‘wat is één verandering waardoor je direct gezonder, gelukkiger, zou zijn op je werk’? Het zou dan maar eens zo kunnen zijn dat de meeste antwoorden leiden in de richting om niet gevraagd te worden in te vallen voor zieke/afwezige collega’s. Uitgangspunt bij dit luisteren is leraren te zien als het fundament van de school.
2. Doe niet alles!
Hoeveel verandering kan de school of leraar aan? Een teveel aan verandering of ontwikkeling gaat ten koste van leraren. Daarnaast bestaat kans op cynisme. Veel gehoord ‘dat hebben we al eens geprobeerd’ of ‘wanneer moet ik daar tijd voor maken’. Tot slot leidt het tot ineffectieve leraren. Er is tijdens en na implementatie weinig ondersteuning om vaardigheden te ontwikkelen. ‘Voor je het weet moet er weer iets anders’…
Maak voordat je een nieuw idee implementeert een inschatting van hoeveel tijd het zal kosten om het te leren of uit te voeren, waar die tijd vandaan moet komen en hoe je dit gaat bespreken met collega’s.
3. Slimmer werken, niet harder of meer.
Als leraar en als leidinggevende kun je je concentreren op je cirkel van invloed: wat zijn mijn grootste tijd- en energieslurpers? Door dit te gaan onderzoeken en dingen uit te proberen ga je denken over je bestaande gewoonten. Wat werkt wel en wat werkt niet (meer)? Denk na hoe je feedback en rapportages kunt terugbrengen tot de essentie, maak je gebruik van e-mail sjablonen voor communicatie met ouders?
Belangrijke zaken eerst!
Vraag je zelf en samen met collega’s af: aan welke zaken wil ik het grootste deel van mijn energie aan besteden? Hoe ga ik de verleiding om alle dingen te doen negeren en tot slot, van welke dingen accepteer ik dat ik die nu niet kan bereiken? En wat vinden mijn collega’s, hoe doen zij dat? Waar kunnen we effectiever zijn?
We laten ons onder druk zetten, door de Inspectie, de ouders, het management en onszelf. Scholen kunnen echter niet alles, en alleen op passie en wilskracht ga je het in het onderwijs niet redden. Daarbij kun je er dus voor kiezen echte keuzes te maken en in open dialoog de consequenties van die keuzes met elkaar te bespreken.
Mijn advies: ga niet meer doen, maar doe de dingen op een effectieve manier. Maak keuzes in wat je doet, hoe je het doet en wanneer je het doet.
Wil je meer weten? Kijk eens bij de volgende trainingen over Timemanagement volgens Covey in het onderwijs en 7 habits voor leidinggevenden of neem contact met me op.
Dit blog is gebaseerd op het artikel “reducing teacher workloads” door C. Mielke (Educational Leadership, september 1, 2023).
Plaats een reactie