Geef minder feedback en laat feedback beter gebruiken
"Feedback is een van de belangrijkste factoren met invloed op leerprestaties, maar dit effect kan zowel positief als negatief zijn." Deze eerste zin uit het baanbrekende artikel van Hattie en Timperley uit 2007 zet zeker aan tot denken. We zijn nu zeventien jaar verder en in die tijd is de kijk op feedback verrijkt. Als we feedback zien als een proces, dan biedt dit mogelijkheden om leerlingen daarin te activeren. En voor een positief effect op leerprestaties verleggen we de focus van feedback géven naar feedback gebruiken als werkwoord bij feedback.
Wat maakt feedback effectief?
In veel lessen wordt feedback gegeven, maar niet alle leerlingen doen daar wat mee. Feedback wordt pas effectief als leerlingen de feedback begrijpen en gebruiken om te leren.
“Feedback is informatie over iemands prestatie of leeraanpak,
die gebruikt wordt om het gat tussen de huidige
en gewenste situatie te verkleinen.”
D. R. Sadler (1989)
Het gaat er bij feedback dus niet om dat je als docent zo precies en volledig mogelijk aangeeft wat er beter kan, maar dat een leerling nadenkt over zijn prestatie of leeraanpak om het de volgende keer beter te doen. En vervolgens de kans krijgt om te laten zien dat hij het beter kan door deze informatie te gebruiken.
Daarnaast is het belangrijk om het goede moment te kiezen. Feedback vindt altijd plaats tijdens het leren en niet na afloop daarvan. Geef feedback als de leerling daar ontvankelijk voor is en er ook daadwerkelijk iets mee kan doen. In de praktijk kan dit betekenen dat je juist minder feedback geeft, om deze beter te laten gebruiken.
Feedback als proces
Feedback is meer dan het geven van informatie. Het is een proces dat ertoe moet leiden dat leerlingen de feedback die zij ontvangen gaan gebruiken. Om mee te doen in dit proces, moeten leerlingen het een en ander kunnen. Dit wordt ook wel feedbackgeletterdheid genoemd:
“Feedbackgeletterdheid is het geheel van inzichten,
vaardigheden en strategieën die nodig zijn
om informatie te begrijpen en gebruiken om van te leren.”
D. Carless & D. Boud (2018)
De verschillende acties en interacties die leerlingen, hun klasgenoten en de docent in het feedbackproces kunnen uitvoeren hebben we uitgewerkt in een model met vijf elementen:
| Feedback vragen: |
een leerling zoekt en vraagt actief naar informatie over een leerprestatie |
| Feedback geven: |
een leerling krijgt informatie over zijn prestatie of leeraanpak van één of meerdere bronnen |
| Feedback analyseren: |
een leerling gaat na of hij de feedback begrijpt en kan gebruiken in het vervolg van het leerproces |
| Feedback gebruiken: |
een leerling past de feedback toe in het vervolg van het leerproces |
| Feedback terugkoppelen: |
een leerling laat zien hoe de ontvangen feedback is verwerkt |
Een feedbackproces bestaat in ieder geval uit de elementen geven en gebruiken. Als het een leerling niet lukt om gebruik te maken van de informatie die is gegeven over zijn prestatie of leeraanpak, dan kunnen één of meerdere elementen aan het feedbackproces worden toegevoegd.
5 tips voor feedback in de les
Wil je ook wat minder feedback in je lessen geven? Zitten jouw klassen vol met nog niet zo feedbackgeletterde leerlingen? En wil je je lessen zo organiseren dat de feedback die je wel geeft een positieve invloed op hun leerprestaties krijgt? Dan zijn de volgende tips bij de elementen van het feedbackproces voor jou.
Tip bij feedback vragen
Laat leerlingen één onderdeel of aspect van een opdracht aanwijzen waar zij feedback op willen ontvangen. Je geeft hen vervolgens alleen feedback op basis van deze feedbackvraag.
Tip bij feedback geven
Geef niet aan wat er fout is, maar dát er iets fout is. De leerling moet de fout dan zelf vinden en verbeteren. Je kunt daarbij wel richting geven door met symbolen of kleuren het type fout te vermelden.
Tip bij feedback analyseren
Laat leerlingen aangeven welke feedback zij wel en niet begrijpen. Als zij geschreven feedback ontvangen dan zetten zij bijvoorbeeld een uitroepteken bij informatie die zij begrijpen en een vraagteken bij informatie die zij niet begrijpen.
Tip bij feedback gebruiken
Laat leerlingen voordat zij de feedback in een vervolgtaak gaan verwerken eerst in eigen woorden aangeven welke feedback ze hebben ontvangen en hoe ze van plan zijn om het nu beter te doen.
Tip bij feedback terugkoppelen
Laat leerlingen tijdens of na het verwerken van de feedback aangeven waar de docent kan zien dat de feedback is gebruikt. Bijvoorbeeld met dezelfde symbolen of kleuren als waar de feedback mee is gegeven.
Verder lezen en leren over feedback in de les?
- Kijk op feedback in de les
- Lees het boek formatief handelen in de les
- Volg de training over feedback in de les (in de CPS Academie of bij jou op school)
- Lees onderstaande bronnen
Bronnen
- Carless, D., & Boud, D. (2018). The development of student feedback literacy: enabling uptake of feedback. Assessment & Evaluation in Higher Education, 43(8), 1315-1325.
- Hattie, J., & Timperley, H. (2007). The power of feedback. Review of educational research, 77(1), 81-112.
- Kleijn, R.A.M. de (2021). Supporting student and teacher feedback literacy: an instructional model for student feedback processes. Assessment & Evaluation in Higher Education, 1-15.
- Winstone, N., & Carless, D. (2019). Designing effective feedback processes in higher education: A learning-focused approach. Routledge.
Plaats een reactie